‘La source des Femmes’

‘Deze film moet u zien…ongekende klasse’ (De programmeur)
Regie: Radu Mihaileanu | 121 minuten | Komedie, drama | Acteurs: Leïla Bekhti, Hafsia Herzi, Biyouna, Hiam Abbass, Sabrina Ouazani, Saleh Bakri, Mohamed Majd, Amal Atrach, Malek Akhmiss, Karim Leklou, Zinedine Soualem, Saad Tsoul

Na het op feiten gebaseerde ‘Va, vis et deviens’ (over een christelijke vluchteling die vanuit Ethiopië moet zien te aarden in Israël en zich gedurende zijn jeugd moet voordoen als joodse jongen) en het komische, ontroerende drama ‘Le concert’ (over een groep muzikanten die door hun oude dirigent opgetrommeld worden om zich voor te doen als het Bolshoi orkest om te spelen in Parijs), snijdt de Roemeense regisseur Radu Mihaileanu in ‘The Source’ (‘La source des femmes’) weer een heel ander onderwerp aan: de geweldloze strijd van vrouwen in een dorpje in de Noordafrikaanse bergen om stromend water te krijgen.

Elke dag moeten de vrouwen, of ze nu jong, oud of zwanger zijn, een barre tocht maken door een onherbergzaam rotsachtig gebied om water te halen. Dat is niet zonder gevaren, in het dorp eindigen meer dan de helft van de zwangerschappen in een miskraam en de dagelijkse gang naar de bron is daar zeker een oorzaak van. Het ergste is nog dat de meeste mannen in het dorp werkloos zijn: ze doen niet veel meer dan thee drinken en de Koran lezen. Op een dag is voor de mooie, pas getrouwde en slimme Leila (Leïla Bekhti)de maat vol. Ze oppert het idee om zolang de mannen niet meewerken aan het verkrijgen van een waterleiding naar het dorp, hun lichaam niet langer beschikbaar te stellen aan hun echtgenoten. Aanvankelijk voelen de andere vrouwen hier weinig voor. Er wordt giechelig over gedaan. Maar wanneer Leila bijval krijgt van de dorpsoudste, de wijze “Vieux Fusil” (“oud geweer”, prachtrol van Biyouna), voelt ze zich gesterkt in haar vertrouwen dat het de enige manier is om het doel te bereiken.

Nu heeft Leila gelukkig een begripvolle man, Sami (Saleh Bakri), een progressieve leraar die op de dorpsschool kinderen leert zelf na te denken – iets dat hem niet in dank wordt afgenomen. Maar niet elke dorpsbewoonster is zo gelukkig. Leila’s buurvrouw wordt geslagen als ze weigert seks te hebben met haar man en ook andere mannen vinden dat hun vrouw hun plicht verzaken. Er wordt zelfs gesuggereerd de vrouwen maar massaal te verstoten, of liever gezegd: in te ruilen voor andere, welwillende dames.

De verschillen tussen de vooruitstrevende en conservatieve moslims zijn groot en de problemen lijken daardoor onoverkomelijk. Leila is een van de weinige vrouwen die kan lezen en schrijven en haar huwelijk is uit liefde gesloten, in tegenstelling tot de vele gearrangeerde huwelijken in het dorp. Als buitenstaander (ze is nog niet zo lang geleden komen wonen in het dorp) wordt ze met argwaan bekeken. Haar schoonmoeder kan haar zelfs niet luchten of zien. ‘The Source’ volgt verder een aantal subplots, waarin de zoon van Vieux Fusil een rol speelt en waarin Leila haar schoonzusje Esmeralda helpt brieven te sturen naar haar grote liefde Slim, maar de rode draad wordt natuurlijk gevormd door de liefdesstaking.

De komst van een journalist uit de stad zet de zaken op scherp. In eerste instantie is de verslaggever er om kleine insecten te bestuderen, maar de vrouwen zien hun kans schoon. Als deze man een artikel wijdt aan hun opstand, zal er wellicht een einde komen aan de onwil van het landsbestuur de benodigde infrastructuur aan te leggen. De aanwezigheid van de journalist heeft voor Leila persoonlijk ook consequenties.

Met ‘The Source’ schetst Mihaileanu op voortreffelijke wijze een beeld van het leven in een primitief dorp in een moslimgebied. Met oog voor detail, gevoel voor humor en geholpen door een sublieme cast kaart hij de schrijnende problemen aan waarmee vrouwen ook nu nog te maken hebben en verpakt dit in een onderhoudend komisch, bijna sprookjesachtig drama. De scènes waarin de vrouwen de teksten van de traditionele liederen veranderd hebben om zo hun echtgenoten te schande te zetten zijn erg grappig. ‘The Source’ is vermakelijk, intens en emotioneel op de juiste momenten. Genoot je van films als ‘Made in Dagenham’ of van een van de toneeluitvoeringen van Lysistrata (van Aristofanes, waarin een soortgelijk thema wordt behandeld), dan moet je ‘The Source’ zeker een kans geven. Maar ook liefhebbers van films waarin vrouwen de sterkere sekse zijn zullen overtuigd worden door Mihaileanu’s feministische feelgoodfilm.

Monica Meijer

ZAT 22 SEP | 15.00 UUR – 18.00 UUR | ZANDFOORT AAN DE EEM | TOEGANG € 8 INCLUSIEF KLEIN BUFFET